Dakika dakika dogum Dogum her zaman bilinen basmakalp sekliyle baslamayabilir.Teoride dogum mukoza tkacnn dsarya atlmas ve sancl rahim kaslmalaryla baslayacaktr. Mukoza tkacnn dsar atlmas: Gebelik suresince rahim boyunu tkayan ve kan izi tasyan sumuksu salglarn dsarya atlmas demektir. Bu islem dogumdan 24 ya da 48 saat once meydana gelebilir. Bunu fark etmeyebilirsiniz. Sancl rahim kaslmalarnn ortaya ckmas: Gebeliginizin son haftalarnda hissedebileceginiz kaslmalar karnnza elinizi koyarak da hissedebilirsiniz. Bu kaslmalarn belirli bir duzeni yoktur ve dogum baslangcn ifade etmezler. Bebegin bas girmesine ya da basenin degismelerine denk gelen sanclar da tek basna dogum habercisi degillerdir. Gercek anlamda dogumun basladgnn isareti kaslma ve sanclarn ayn anda meydana gelmesi ile olur. Dogumun basladgn kaslmalarn duzenli olmas, giderek daha sklasmas, uzamas ve yogunlasmas ile anlayabilirsiniz. Dogumun basladgndan nasl emin olunur? Eger dogumun basladg konusunda bir teredduttunuz varsa doktorunuzun size verdigi antispazmotik iki fitil yerlestirin. Eger dogum baslamyorsa kaslmalar bu fitillerin etkisiyle azalacak ve gececektir. Gercekten dogum baslangc ise fitillerin kaslmalar giderici bir etkisi olmayacaktr. Eger yannzda bu fitillerden yoksa yukarda bahsettigimiz kaslma ozellikleri yoluyla dogumun baslamak uzere oldugunu anlayabilirsiniz.Yanls dogum alarmlar yuzde 10-15 kadardr. Dogumun basladgndan emin oldugunuz andan itibaren hicbir sey yemeyin cunku bu dogum esnasnda kusmanza neden olur ve bir anestezi gereksiniminde midenin bos olmas tercih edilmektedir. Su aknts: Su aknts genelde genisleme srasnda meydana gelir ve eger su cebi dogal yolla yrtlmazsa doktor rahim boynu 4-5 cm acldgnda genisleme hzn arttrmak icin bu su cebini yrtar. Onceleri bu yrtlma yapay yolla yaplmyor ve bebek basnda su zarlaryla kapl bir bicimde doguyordu. Dogum evine nasl gidilmeli? Dogum belirtileri ilk mi ikinci mi yoksa ucuncu mu bebek beklediginize gore degisebilmektedir. Ilk dogumlar olan anne adaylarnn ilk kaslmalar ile tam genisleme arasnda birkac saat gecebilir. Bu da size zaman kazandrr. Yine de tam bir belirti gormek istiyorsanz kaslmalarnzn ritmini not edin her 10 dakikada bir kaslma oluyor ve 40 saniye suruyorsa dogumevine gitmeniz gerekir. Ikinci bebeginizi bekliyorsanz genisleme daha hzl olacagndan hemen dogumevine gitmeniz tavsiye edilir. Bu arada goz onunde bulundurmanz gereken diger kosullar gece ya da gunduz olmas, dogumevine olan uzaklk, gecilecek cadde ve sokaklar gibi. Eger boyle bir anda esiniz yannzda olamayacaksa arkadaslarnzn komsularnzn ve en yakn ambulansn telefonunu bir yere not edin. Ozel Bir Durum: Su cebinin yrtlmas normalde dogumda gerceklesmesine ragmen bu siz evdeyken olduysa olabildigince erken dogumevine gidin ve giderken arabada yatar ya da en azndan yan yatar pozisyonunda olun. Su cebinin yrtlmas sonucu dogabilecek sorun gobek bagnn rahimden dsar ckmasdr ve dogumevine gitmek icin acele edin. Dogumevine gelis Klinige ve dogum evine geldiginizde bir doktor ya da hemsire agrlk, tansiyon, idrar, rahim yuksekligi, bebegin kalbinin gurultuleri, bazen amniyoskopi ve monitoring - bu ceninin kalbinin ats hzn gosterir-gibi konularda sizi muayene eder. Doktor dogumun baslayp baslamadgn rahim boynunun genislemesinden anlayacaktr. Dogumun ilk evresi olan rahim boynunun genislemesi sozkonusu ise doktor sizi dogum odasna alacaktr. Hemsire size ne yapmanz gerektigini soyleyecektir. Yannzda esinizin olmas da size faydal olabilir. Genisleme Genisleme esnasnda sunlar yaplacaktr: Kaslmalar ve bebegin kalbinin atslarnn etkililigi monitoringle gozetilecektir. Genisleme srasnda yapmanz gerekenler: Bu evrede yaplacak iki onemli sey vardr. Iyi nefes almak ve iyi gevsemek. Nefes almak: Rahim kaslarnz cok yogun calsmaktadr ve kaslar calsrken oksijen tukettikleri icin ve ayrca bebeginizin de oksijene ihtiyac oldugu icin bu artan oksijen ihtiyacn duzenli olarak iyi nefes alarak karslayabilirsiniz. Gevsemek: Anne kasldgnda zaten esnemeye direncli olan rahim boynu daha da direnir. Bu durum sancyla sonuclanr. Genisleme srasnda gevsemeniz gerekmektedir. Bunu basarabilmek icin: Nefes almak: Rahim kaslarnz cok yogun calsmaktadr ve kaslar calsrken oksijen tukettikleri icin ve ayrca bebeginizin de oksijene ihtiyac oldugu icin bu artan oksijen ihtiyacn duzenli olarak iyi nefes alarak karslayabilirsiniz. Gevsemek: Anne kasldgnda zaten esnemeye direncli olan rahim boynu daha da direnir. Bu durum sancyla sonuclanr. Genisleme srasnda gevsemeniz gerekmektedir. Bunu basarabilmek icin: Gevsemek: Anne kasldgnda zaten esnemeye direncli olan rahim boynu daha da direnir. Bu durum sancyla sonuclanr. Genisleme srasnda gevsemeniz gerekmektedir. Bunu basarabilmek icin: Oncelikle itme icin hicbir caba harcamayn, aksi halde sanclar arttrrsnz. Kaslan kadnn rahim boynu da kaslacak, gevsemis kadnnki ise gevseyecektir. Bu nedenle kaslmak yerine gevseyin. Dsar atma Genisleme tamamlandgnda dogumun ksa suren ikinci evresi baslar, bu durum ilk dogumunu yapan annelerde 20-30 dakika, daha sonraki dogumlarda daha ksa surer. Sizin yapmanz gereken diyafram asagya indirmek karn kaslarn kasmaktr. Boylece yukardan ve asagdan diyaframla onden ve arkadan karn kaslaryla sksan rahim bebek uzerinde bir basnc yaratacaktr. Her kaslma sonucunda vulva daha da genisler ve bebegin kafas gorunmeye baslar. Bu durumda doktorunuz sizden artk itmemenizi isteyecektir. Itmemek icin genislemenin sonunda oldugu gibi cabuk bir sekilde nefes almalsnz. EPIZYOTOMI Epizyotomi, bebegin kafasnn daha rahat ckmasn saglamak icin perineal bolgede operasyonla kesme olaydr. Zaman verilir, ama buna ihtiyacnz olmayabilir, ama ihtiyacnz oldugunu dusunuyorsanz, doktorunuz bebegin kafas belirdiginde bunu yapmak icin sizden izin isteyecektir. Epizyotominin genellikle ilk dogumda yaplmas yaygndr cunku vajinal bosluk daha az elastik ve yrtlmaya musait olabilir. Epizyotomiler ayrca cocuk cok buyuk oldugunda, ters pozisyonda geldiginde, ya da forseps veya vantuz gibi yardma ihtiyac duyuldugunda gerceklestirilir. Eger epiduraliniz yoksa, pelvik bolgedeki kaslar lokal anestezi ile uyusturulur. Vajinal dokular ve alt bolgedeki kaslar, boslugu genisletmek icin kaslma seviyesinde kesilir. Plasenta ckarldktan sonra, doktorunuz perine bolgesini kontrol edecek ve dikis atmann gerekip gerekmedigine karar verecektir. Arastrmalar, kucuk yrtklarn en iyi kendilerinin iyilestigini gostermistir ancak epizyotominin mutlaka dikilmesi gerekmektedir. Eger dikis yaplacaksa, muhtemelen bacaklarnz uzengilerin ustune yerlestireceksiniz. Acy hissetmemeniz icin lokal anestezi uygulanacaktr. Dikis, kask ya da yrtk bolgenin uzunluguna bagl olarak hemsire ya da doktor tarafndan yaplacaktr. Dikis yaplrken isterseniz bebeginizi kucaklayabilirsiniz. Ilk cglk Bebegin bas vulvadan cktktan sonra doktorunuz once bir omuzu ve sonra digerini ceker ve vucudun geri kalan ksm sorunsuz olarak ckar. Bebeginiz dogar dogmaz ilk cglgn atyor ve ilk kez nefes alyor akcigerlerine hava girdigi ve genisledigi icin acdan cglk atyor olabilir. Bu tarif edilmesi cok guc olan ve dokuz aydr beklediginiz mutluluk andr. Doktorunuz perine bolgesini kontrol edecek ve dikis atmann gerekip gerekmedigine karar verecektir. Kucuk yrtklarn kendiliginden iyilestigini ancak epiziotominin mutlaka dikis gerektirdigi bilimsel olarak bilinmektedir. Lokal anestezi uygulandg icin acy hissetmeyeceksiniz. Doktorunuz gobek bagn keser ve kordonun kesilmesi ne anneye ne de bebege ac vermez. Bebek tkanklg giderme aletleriyle donatlms stc bir masaya konur. Bir oksijen verme sistemi de gerekliyse harekete gecirilebilir. Bebegin saglkl olup olmadg doktor tarafndan genellikle yeni dogan bir bebek icin standart saglk kontrol yontemi olan APGAR puanlamas yontemi ile kontrol edilir. Dogumdan sonraki birkac dakikada doktor kalp ats, nefes als, kas hareketi, refleksler ve cilt rengini bes kez kontrol eder ve toplam 10 olan kontrollerine 0, 1 ya da 2 olmak uzere cesitli puanlar verir. Puan 7 veya daha ustuyse bebegin saglk durumu normal kabul edilir. Ilk puan dusuk ve ikinci puan normalse bu puanlama da bebegin normal oldugunu gosterir. Puanlama nasl islemektedir? Kalp ats yuzden fazlaysa 2 puan; 100'den az ise 1 puan; hic atmyorsa 0 puan. Duzenli nefes alma ya da aglama 2 puan; yavas ve duzensiz nefes alma 1 puan; nefes almama 0 puan. Eger bebegin kas hareketleri iyiyse 2 puan; eger sadece eller ve ayaklar hareket ediyorsa 1 puan; bebek yumusaksa 0 puan. Guclu refleks 2 puan; zayf refleksler 1 puan; refleksi yoksa 0 puan. Pembe renkli olmak 2 puan; vucut pembe ama baz yerler mavi ise 1 puan; mavi ya da soluk renkliyse 0 puan Duzenli nefes alma ya da aglama 2 puan; yavas ve duzensiz nefes alma 1 puan; nefes almama 0 puan. Eger bebegin kas hareketleri iyiyse 2 puan; eger sadece eller ve ayaklar hareket ediyorsa 1 puan; bebek yumusaksa 0 puan. Guclu refleks 2 puan; zayf refleksler 1 puan; refleksi yoksa 0 puan. Pembe renkli olmak 2 puan; vucut pembe ama baz yerler mavi ise 1 puan; mavi ya da soluk renkliyse 0 puan Eger bebegin kas hareketleri iyiyse 2 puan; eger sadece eller ve ayaklar hareket ediyorsa 1 puan; bebek yumusaksa 0 puan. Guclu refleks 2 puan; zayf refleksler 1 puan; refleksi yoksa 0 puan. Pembe renkli olmak 2 puan; vucut pembe ama baz yerler mavi ise 1 puan; mavi ya da soluk renkliyse 0 puan Guclu refleks 2 puan; zayf refleksler 1 puan; refleksi yoksa 0 puan. Pembe renkli olmak 2 puan; vucut pembe ama baz yerler mavi ise 1 puan; mavi ya da soluk renkliyse 0 puan Pembe renkli olmak 2 puan; vucut pembe ama baz yerler mavi ise 1 puan; mavi ya da soluk renkliyse 0 puan Agrsz dogum Mudahaleli dogumlar